تغییر نام دانشگاه ملی مهارت اقدامی هدفمند و همسو با نقش راهبری دانشگاه در تربیت و تبیین جایگاه تکنیسین‌های حرفه‌ای
دکتر جهانشاهی، معاون آموزشی دانشگاه ملی مهارت، تغییر نام دانشگاه به دانشگاه ملی مهارت را اقدامی هدفمند برشمرد و به تشریح ضرورت آموزش‌های مهارت‌محور و توجه به پارک ملی مهارت پرداخت.
به گزارش اداره‌کل روابط عمومی دانشگاه، دکتر جهانشاهی، معاون آموزشی دانشگاه ملی مهارت و استاد تمام دانشگاه و یکی از دانشمندان پراستناد یک درصد جهان با ارائه مطلبی، به تغییر نام دانشگاه و تشریح ضرورت آموزش‌های مهارت‌محور و توجه به پارک ملی مهارت پرداخت. متن زیر به قلم ایشان است:
اهمیت توجه به آموزش‌های مهارتی در کشور
دکتر محسن جهانشاهی در خصوص اهمیت توجه به آموزش های مهارتی در کشور گفت: آموزش های مهارتی در دنیا ضرورتی اجتماعی، اقتصادی و امنیتی است و یکی از معضلات اساسی کشور بیکاری وتورم فارغ التحصیلان بیکار است به گونه ای که براساس آمار ها بیش از 40 درصد از فارغ التحصیلان آموزش عالی نتوانسته اند شغل مناسبی را پیدا نمایند و یا بیکار هستند. بر همین اساس کارشناسان برنامه ریزی آموزش عالی در دنیا راه علاج بحران اشتغال کشورها را آموزش های مهارتی اعلام کرده اند. به گونه ای که در کشورهای توسعه یافته 70 درصد دانش آموزان پس از دوره متوسطه وارد آموزش های مهارتی می شوند. آموزش مهارتی به منزله اصل محوری توسعه، کوتاه ترین و بهترین راه اشتغال و از اصلی ترین پایه های تقویت تولید ملی است که می تواند مولد شکوفایی جامعه و پویایی در جوانان باشد و سرمایه های اجتماعی را حفظ کرده و ارتقا دهد.
در این میان دانشگاه ملی مهارت به عنوان بزرگ ترین دانشگاه دولتی و ماموریت گرا با اولویت های توسعه ی ملی و اقتضائات جامعه ی دانش بنیان و نیازهای بازار کار، آموزش و تربیت تکنیسین و مهندسین حرفه ای در شبکه گسترده ای از دانشکده ها و آموزشکده ها فعالیت می نماید. ارائه بیش از 70 درصد آموزش های این دانشگاه بصورت عملی در فضای 3400 کارگاه، آزمایشگاه کاملا تخصصی مجهز و برخورداری از شبکه گسترده مربیان، مدرسان و اعضای هیأت علمی خبره مزیتی است که به اشتغال حدود 80 درصد دانش آموختگان این دانشگاه در بازار کار منجر می گردد .
تغییر نام دانشگاه فنی و حرفه‌ای به دانشگاه ملی مهارت
معاون آموزشی دانشگاه ملی مهارت در خصوص تغییر نام دانشگاه فنی و حرفه‌ای به دانشگاه ملی مهارت تصریح کرد: این دانشگاه در طول برنامه ششم توسعه با هدف تبیین جایگاه و منزلت مهندسین و تکنیسین های حرفه ای در سطح آموزش عالی همراه با شناخت نیاز های بخش صنعت و افزایش و همراهی صنعت و همراهی دولت در سرمایه گذاری در حوزه ی آموزش عالی مهارتی اقدامات جدی خود را در تمام زمینه ها ازجمله با تعیین دقیق نام خود (دانشگاه ملی مهارت)دقیقا مرتبط با رسالت خود راهبری می نماید و جز دانشگاه های نسل چهارم می باشد، لازم به ذکر است براساس سطح بندی و تعیین نظام صلاحیت حرفه ای کشور از سطح یک تا سوم آن (کارگر ساده، کارگر ماهر و کمک تکنسین ) مرتبط با سایر نهادهای تعریف شده از جمله آموزش وپرورش و سازمان فنی و حرفه ای و سطوح بالاتر صلاحیت حرفه ای از سطح چهارم به بعد تا سطح هشتم جز ماموریت و رسالتهای این دانشگاه می‌باشد، ضمن در نظر گرفتن سایر ارکان مهم این زیست بوم فناورانه ونوآورانه که به اختصار، وجود نزدیک به 200 هزار دانشجو و حدود یک هزار عضو هیئت علمی و ۳۴۰۰ کارگاه و آزمایشگاه در سراسر کشور و وجود 46 کانون شکوفایی وخلاقیت و21 مرکز رشد وشبکه‌ی گسترده کشوری در 183 دانشکده وآموزشکده در 31 استان ظرفیت مناسب و درخوری جهت ایجاد پارک مهارت محور می باشد. که پس از اخذ مجوز های اولیه توسط این دانشگاه از شورای گسترش وزارت علوم ،تحقیقات وفناوری پس از طی مراحل اولیه وقانونی این پارک تاسیس و در امتداد سایر فعالیتهای فناورانه ونوآورانه ای که در چند سال اخیر آغاز نموده اثر بخشی خود را در این زیست بوم متبلور خواهد ساخت.
ضرورت ایجاد پارک ملی مهارت در کشور
استاد تمام دانشگاه و دانشمند پراستناد یک درصد جهان در مورد ضرورت ایجاد پارک ملی مهارت در کشور گفت: همانطور که مستحضرید پارک های علم و فناوری به عنوان یکی از نهادهای اجتماعی و حلقه های زنجیره توسعه اقتصادی مبتنی بر فناوری، در دهه 1960 شکل گرفتند. از جمله اهداف ایجاد پارک های فناوری، افزایش نوآوری تکنولوژیک، توسعه اقتصادی و اشتغال زایی متخصصان است. از طرف دیگر پارک های فناوری به عنوان ابزار جلب شرکت های مبتنی بر فناوری پیشرفته در سطح بین المللی شناخته می شوند و علاوه بر آن محملی برای جذب متخصصان و دانشمندان و توسعه فعالیت کارآفرینان می باشند. ابعاد و چشم انداز ترسیم شده برای پارک علم و فناوری مهارت محور دانشگاه، بزرگ و وسیع است. در این راستا، امکانات سازمان مؤسس (دانشگاه ملی مهارت ) بسیار وسیع و فراگیر و نیاز به تغییر روش کار در بخش صنعت،ساخت فناوری‌های دارای تکنولوژی های بالا و توسعه فعالیتهای مرتبط بافناوری و نوآوری های نوین ، صنایع فرهنگی و خلاق در راستای اجرای سیاست های علمی واقتصادی کشور می باشد.
دانشگاه ملی مهارت به لحاظ مسئولیت و مأموریتی که مرتبط با رسالت خود دارد و امکانات زیرساختی، تحقیقاتی، کارگاهی، آزمایشگاهی، نیروی انسانی متخصص و بسیار وسیع و تکنسین های ماهر و پنجه های کارآمد، بهترین موقعیت را برای واگذاری تصدی‌گری دانش‌بنیان سازی محصولات فناورانه و نوآورانه مستخرج از یافته‌های پژوهشی به پارک علم و فناوری مهارت محور وخلاقیت دارد. لذا این سازمان با استفاده از تجارب گذشته خود در زمینه ایجاد مراکز رشد و استفاده حداکثری از مشاوره دیگر بخش‌های مرتبط با توسعه فناوری، به عنوان سازمان مؤسس مراکز رشد و پارک علم و فناوری مهارت محور و خلاقیت، اقدام به تدوین مدل کارکردی خود و ایجاد یک پارک مخصوص به خود نموده است.
با توجه به موارد ذکر شده پارک ملی مهارت صنعت دانش پایه و خلاق سازمانی است که به وسیله متخصصان حرفه‌ای اداره میشود و هدف اصلی آن افزایش ثروت جامعه از طریق تشویق و ارتقاء فرهنگ نوآوری و افزایش توان رقابت در میان شرکتها و مؤسساتی است که متکی بر علم و دانش در محیط پارک فعالیت می‌کنند. برای دستیابی به این هدف، یک پارک علمی با ایجاد انگیزش و ورودی های دانش تولید شده در دانشگاه ها وپژوهش گاه ها ومراکز تحقیقاتی ومدیریت این جریان دانش به انضمام افزودن تکنولوژی های فناورانه و نوآورانه و تلفیقی از ساخت و تولید منجر به جریان سازی،شبکه سازی و مرجع و مجموعه ای بزرگ از ویترین های ساخت و تولید محصولات فناورانه ونوآورانه در کشور می باشد. هدف اصلی وچشم انداز این پارک استفاده از مهندسین وتکنسین های کارآزموده وحرفه ای این دانشگاه با مشارکت شرکت های خصوصی ، شرکت های لنگر، صنایع کوچک ومتوسط، بر پایه ی تقاضا محوری ومساله محوری ، نیازهای تحقیق وتوسعه، تداوم فرایند های تولید علم ودانش وفناوری با استفاده از ظرفیت ها وپتانسیل های موجود در ساختار دانشگاه و استفاده از مراکز رشد، فرایندهای زایشی وکار خانه های ساخت فناوری می باشد. این پارک همچنین خدماتی با ارزش افزوده بالا و فضاهای کاری و تأسیسات مناسب و کیفی با دراختیارگذاشتن کارگاه ها و آزمایشگاه های بین رشته ای با فناوری بالا به واحدهای فناور در پارک ارائه می‌نمایند.
اهداف کلی پارک ملی مهارت
دکتر جهانشاهی در ادامه، اهداف کلی پارک ملی مهارت را تشریح کرد و افزود: این پارک علم وفناوری با هدف کلی توسعه فناوری و کسب و کارهای دانش محور تشکیل شده و با توجه به وضعیت محیطی و سیاست گذاری های کلان در سطح داخلی و خارجی پارک، چشم‌اندازها و مأموریت‌های متفاوتی را دنبال می‌کنند و دارای مکانیسم های زیرساختی مهم می باشد که باعث انتقال یافته‌های تحقیقات دانشگاهی و تولید دانش وهمزمان فرصت ساخت فناوری و تکنولوژی های موجود بصورت مضاعف شده، در نهایت عامل تسریع رشد اقتصادی در سطح ملی و منطقه‌ای میشود . این مهم به صورت گسترده‌ای در کشور و به عنوان یک اصل به رسمیت شناخته شده‌است و موجب ایجاد شغل، رشد درآمد و درگیر شدن در صنایع دارای رشد میشود. از طرفی، این پارک فناوری و مراکز رشد مرتبط با آن برای تجزیه و تحلیل در سطح ملی یا محلی در زنجیره ارزش کارآفرینی، لینک های مهمی به‌شمار می آیند.
پارک مهارت مهارت محور دانش پایه این دانشگاه ظرفیت تامین تجهیزات لازم را در سراسر کشور برای سایر دانشگاه ها سایر وپارکهای علم وفناوری دارا می باشد و بعنوان محور و هسته ی اصلی کارخانه های ساخت محصولات فناورانه ونوآورانه و دانش بنیان کشور نقش اصلی خود را ایفا می نماید و در سراسر کشور و استان ها خدمات حمایتی و پوششی خوبی را دراین زمینه ارائه می نماید زیرا یکی از مهمترین الزامات آن و یکی از نیازهای اصلی این طرح وجود راهبران تخصصی و فنی جهت پیاده سازی و ساخت ایده متقاضیان طرح می باشد نیز تامین نیروی انسانی متخصص و فنی که بتواند خدماتی نظیر مشاوره های ساخت، ساخت تجهیزات، کار بادستگاه های تراش و CNC و... را داشته باشد و فراهم نماید.
یک نقش مهم کلیدی دیگری که پارک مهارت محور دانش پایه این دانشگاه می تواند در زیست بوم فناوری کشور ایفا نماید تامین منابع انسانی متخصص دارای مهارت طراحی و ساخت برای سایر شرکت های دانش بنیان و واحدهای فناور سراسر کشور می باشد.
اجزای تعریف‌شده و موجود در پارک ملی مهارت
معاون آموزشی دانشگاه ملی مهارت در زمینه اجزای تعریف شده و موجود در پارک ملی مهارت تصریح کرد:
فب‌لب (FabLab) :کارگاه ساخت دیجیتال یا همان فب‌لب، در اصل مدل آموزشی توسعه‌یافته‌ای از مرکز ساخت دانشگاه ام‌آی‌تی (MIT) است که توسط پروفسور نیل گرشنفیلد از اساتید دانشگاه طرح‌ریزی شده است ودقیقا مرتبط با زیر ساختها و رسالت دانشگاه ملی مهارت می باشد.
کارخانه طراحی و ساخت: یک بستر تعاملی برای توسعه کسب و کارهایی‌ست که مبنای آن‌هادر فرآیندهای طراحی و روندهای ساختی قابل تعریف است. ایده پارک علم و فناوری صنعت دانش پایه وخلاقیت که دربطن آن کارخانه های فناوری و ساخت با هدف ساخت نمونه اولیه با راهبری معاونت فناوری و نوآوری وزارت عتف و با پیشنهاد مرکز رشد و نوآوری دانشگاه فنی و حرفه ای در سال 1401 وطی مکاتبات رسمی با آن معاونت محترم شکل گرفت و سپس به کل پارکهای علم و فناوری کشور ابلاغ گردید. کارخانه فناوری و ساخت می تواند با فراهم کردن فضای فیزیکی، تجهیزات ،کارگاه ها و آزمایشگاه های تخصصی، وبا ایجاد فضایی سرشار از سینرژی اجرایی وتولیدی بالاخص میان رشته ای با جذب حمایت های مالی اعم از دولتی وخصوصی همچنین ارائه دوره های آموزشی با مرجعیت فناوری که منطبق با رسالت دانشگاه فنی بر مبنای مهارت محور بودن مجموعه ی خدمات ارائه شده مورد نیاز صاحبان ایده و واحد های فناور نقش موثری در توسعه ساخت محصولات فناور و دانش بنیان در سطح کشورها ایفا کند که با هدف اصلی ارتباط وتولید با بخش صنعت وپس از طی مراحل تعریف وتبیین شده در آیین نامه کارخانه ی ساخت فناوری ونوآوری اجرایی وعملیاتی می گردد.
طرح مشارکت تولید : در این طرح با هدف استفاده حداکثری صنایع تولیدی موجود در کشور جهت تولید نمونه اولیه تولید شده در شرکت های دانش بنیان و واحد های فناور با سنجش تخصصی بازار و صنعت جهت بهره برداری از پتانسیل موجود با زیر ساخت های ممکن از طریق کارخانه های ساخت فناوری و از طریق صنایع خرد ، متوسط وپیشران با استفاده از پتانسیل نیروی کار حرفه ای و کارشناسان صورت می گیرد .هدف از این امر حذف فاصله موجود بین صنایع و شرکتها و واحدهای فناور با استفاده از ظرفیتهای موجود و با دو فرایند ذیل می باشد.
توسعه محصول جدید (NPD ) فرآیندی است که همه مراحل و فعالیت ها برای توسعه محصولات جدید راشامل میشود. این فرآیند از مراحل اولیه شکل گیری تا آماده شدن محصول برای تجاری شدن و عرضه به بازارادامه دارد.
توسعه خدمت جدید (NSD) مجموعه فعالیت هایی است که منجر به تغییر و اصلاحات جزئی یا کلی در ارائه خدمت به قسمت های مختلف بازار میشود. این فعالیتها ممکن است به مراحلی مانند خلق ایده، توسعه و اجراء دسته بندی شوند.
نقش پارک ملی مهارت در زیست‌بوم فناوری و نوآوری کشور و حوزه بین‌الملل
دکتر جهانشاهی در زمینه نقش پارک ملی مهارت در زیست بوم فناوری و نوآوری کشور و حوزه بین‌الملل گفت: با توجــه بــه تحــول در زیرســاختهای نهــادی و ســاماندهی نظــام نــوآوری کشــوراز جملــه گســترش الگوهــای مختلــف تأمیــن مالــی فنــاوری و نــوآوری اعــم از ســرمایه گذاری خطرپذیــر، جهت دهـی بـه منابـع ملـی و بانکهـا بـرای حمایـت از فعالیتهـای فناورانـه و نوآورانـه، هدایـت خریدهـای دولتــی، طرحهــای توســعه ملــی و ســرمایه گذاریهای خارجــی در جهــت تقویــت شــرکتهای دانش بنیــان، جلــب مشــارکت بخــش خصوصــی و خیریــن در توســعه و تجاری ســازی فنــاوری، حمایــت از فرآیندهــای نقش آفرینــی مؤثــر بخــش خصوصــی در نــوآوری و توســعه کســب وکار و ایجــاد صنایــع مبتنــی بــر دانــش و توجــه ویــژه بــه صــادرات محصــولات دانش بنیــان و تبــادلات فناورانــه بین المللــی نیــز در راســتای برنامه هــا و سیاسـت های کلـی اقتصـاد مقاومتـی بـه جـد در این زیست بوم در برنامه های این پارک دنبال خواهد شد بر اساس یک اکوسیستم نوآوری بازار‌محور و تمرکز بر بازار، نیاز مشتری و بهبود محصول که بیشترین نقش جهت‌دهی رادر توسعه بسیاری از تکنولوژی‌های اقتصاد محور دارد و بسیاری از صاحبان ایده و واحد های فناور برای ساخت نمونه اولیه از ایده های خود و تجاری سازی محصول، شرایط استفاده از امکانات و تسهیلات ارائه شده به شرکت ها و موسسات دانش بنیان را ندارند. مراکز علمی و دانشگاهی کشور با ارائه امکانات آزمایشگاهی و کارگاهی و دانش نیروهای متخصص خود و تامین بخشی از منابع مالی می توانند سهم بسزایی در حمایت از این قبیل افراد و واحدها داشته باشند.
بطور‌کلی بیانیه مأموریت‌های ملی مهارت صنعت دانش پایه و خلاق، حمایت از ایجاد و تقویت شرکت‌های دانش‌بنیان و واحدهای فناور با تاکید بر ارتقا ساخت و تولید سطح فناوری و نوآوری در حوزه صنایع خلاق ومهارتی ازطریق توسعه همکاری‌های ملی و بین المللی، تسهیل فرآیند تجاری‌سازی، ترویج و نقش‌آفرینی موثر در زیست‌بوم نوآوری با هدف اجرای صنایع خلاق و مهارتی است. در این راستا مهمترین ماموریتهای این پارک تحقق بازنگری در ساختار سازمان موسس و افزایش نقش بخش خصوصی در پیاده‌سازی ماموریت‌ها، مرجعیت ملی وبین المللی ساخت فناوری ونوآوری های دارای تکنولوژی بالای کشور و استفاده از سرمایه انسانی متخصص سازمان موسس،استفاده حداکثری از ظرفیت‌ها و بسترهای قانونی برای حمایت و شراکت با بخش خصوصی از جمله پیمان‌های مشارکت و صندوق حمایت از توسعه پژوهش و فناوری وایجاد شهر مشاغل تک کشور با ایجاد این پارک می باشد.
در نهایت بیانیه چشم‌انداز پارک با مشارکت کلیه مدیران ارشد و میانی پارک و در افق 1407 ایجاد "دانشگاهی است در تراز دانشگاههای برتر و توانمند در زمینه تربیت نیروی انسانی ماهر در تراز جامعه دانش بنیان و پیشرفته صنعتی که در سطح منطقه ای و جهانی شناخته شده خواهد بود و فارغ التحصیلان این دانشگاه بعنوان سرمایه انسانی مهارتی کشور از شخصیت بین المللی در حوزه فنی و حرفه ای ومهارتی خاص برخوردار خواهند بود" است.